Bu röportajımızda; LGBTİ+ bireylere karşı hep var olan ama son zamanlarda iktidar tarafından da sıkça dile getirilen homofobik söylemler ve bu söylemlerin eşcinsel bireyler üzerindeki etkisini ve toplumda gerek iş hayatı gerek sosyal hayatta baskıya maruz kalan ve aşklarını da özgürce yaşayamayan LGBTİ+ bireylerin, kendi ağzından sorunlarını dinleyerek taleplerini ele aldık. LGBTİ+ bireylere yapılan ayrımcılığın, şiddetin ve her türlü hukuksuzluğun bitmesi umudu ile Onur haftası kutlu olsun!
Trans Erkek
- Kendini ilk nasıl keşfettin ve bu durumu kabul sürecin nasıl geçti?
Biyolojik kadınlardan farklı olduğumu, onlarla uyuşmadığımı, ikimize de kızım diye hitap edilince bu işte bir terslik olduğunu fark edip araştırmaya başlayınca anladım. 13 yaşındaydım.
Bu durumumu kabul etme sürecinde çok zorlandım, yakıştıramadım kendime. Böyle bir şey olamazdı! Çünkü ailem, ailemin öğrenmesinden çok korktum. Çok isyan ettim, neden ben, neden başkaları değil diye kendimi kabul edene kadar ağladım. Benim için çok zor bir dönem oldu kabullenme süreci. - Cinsel kimlik ve cinsel yönelim ayrı şeyler mi? Mesela bir trans birey aynı zamanda lezbiyen, gay ya da biseksüel olabilir mi?
Evet ayrı şeyler. Cinsel kimlik; bireyin kendini hangi cinsiyette hissettiğiyle ilgilidir. Cinsel yönelim ise bireyin hangi cinsiyete ilgi duyduğu ile ilgili bir kavramdır ve evet trans, gay ve trans lezbiyen bireyler vardır. Ne diyoruz aşkın cinsiyeti yoktur.
- İş ve okul hayatında cinsel kimliğinden dolayı sıkıntı yaşadığın oldu mu bunlarla nasıl başa çıktın?
Küçük ve yobaz bir şehirde yaşadığımdan olsa gerek iş konusunda büyük sıkıntılar yaşadım ve yaşıyorum. Bu yüzden online yani internet üzerinden olan işlerde çalışıyorum çoğunlukla. Okul hayatımda, üniversite hayatımda daha çok beni anlayan insanlarla karşılaşırım diye umuyordum ama hiç öyle olmadı. Tabiri caizse evdeki hesap çarşıya uymadı diyebilirim. Öğretim görevlileri o kadar çok homofobiklerdi ki ’’ üniversite hayatımı zehir ettiler ’’ desem doğru bir cümle olur. Onlarla başa çıkamadım çünkü unvanları beni ve üniversite hayatımı rezil etmeye yeterdi.
- Son dönemlerde iktidar tarafından yapılan nefret söylemlerinin ve hedef gösterilmenin senin üzerinde nasıl bir etkisi oldu?
Üzerimde olumsuz etkileri oldu, dışlandığımı tekrar tekrar hissettim. Dışarıda güvende hissetmedim kendimi. Ben zaten aileme bu durumu kabullendirmek için uğraşırken bir de nefret söylemleri ortaya çıkınca ailemin aklı tamamen karıştı. - Hangi alanlarda hak ihlalleri yaşıyorsun? Herhangi bir kurumda hizmet alırken ayrımcılığa uğruyor musun?
Elbette fazlasıyla yaşıyorum. En basit örneklerden bir tanesi hastaneye gittiğim de dış görünümüm ve kimlikteki ismim uyuşmadığı için sorunlar yaşıyorum. Yolculuk esnasında GBT araması yapılırken topluluğun içinde ayrımcılığa uğruyorum, alaycı tavırlarla ‘’ nesin sen Ali misin Ayşe misin? ne olduğun belli değil.’’ gibi cümleler duyuyorum çoğu zaman. - İnsanların senin hakkında neyi anlamasını isterdin?
- Ben de herkes gibi etten, kemikten olan bir insanım. Trans olmak sadece tıbbi geçmişimin bir parçası. İnsanlar bizi tanımak istemiyor, bizleri tanıyarak hakkımızda bir şeyler öğrenseler, sağdan soldan duydukları ile ezbere konuşmasalar keşke. Trans biriyle arkadaş olmanın herhangi biriyle arkadaş olmaktan hiçbir farkı yok, hatta hayata karşı farklı bir bakış açısına sahip olmak ödüllendirici bir şey. Beni ben yapan her şeyi seviyorum, tek değiştirmek istediğim bedenimdi, artık bedenim de aklımdaki görüntüme uygun olmaya başladığına göre ben de mutluyum…
Masis – Biseksüel Erkek
- Bir LGBTİ+ bireyi olarak beklentilerin, gelecek için hayallerin neler?
Eşcinsel olarak beklentilerim, hiç kimsenin kimliği ve kendini nasıl gördüğünden dolayı
Ötekileştirilmemesi, farklı bir konuma itilmemesi, hiç kimsenin varoluşunun reddedilmemesidir.
Aslında pek çok hayal sığdırabilirim buraya. Ama en önemli hayallerimin başında gazeteci olmak geliyor. Gerçek bir gazeteci olup insanların hayatlarındaki olumlu ve olumsuz durumları haberleştirmek, yazmak istiyorum. - Cinsel yönelim bir tercih midir? Eşcinsel olduğunu ne zaman anladın?
Cinsel yönelim tabii ki bir tercih değil. “En azından” ben kendim seçmedim. Cinsel ya da romantik yönelim bir varoluşsal süreçtir. Birisi bana “ne zaman böyle oldun?” dedikten sonra, ki olmak kelimesi orada çok kırıcı ve saçmayken, ana rahmine düştüğümden beri diyorum. Elbette burada bilimi göz önüne getirmiyorum. Cinsel yönelimimi 6 yaşlarımda fark ettim, “herkesten farklı” olduğumu hissettim tabii ama o zaman bir isim koyamıyorsunuz kendinize, çünkü daha çocuksunuz. İnsanlara kendimi farketme yaşımın 6 olduğunu söylediğimde belirli sorulara maruz bırakıldığım için, ana rahmine düştüğümden beri cevabını veriyorum. - Eşcinsellik hastalık mıdır?
Eşcinsellik psikolojik ya da herhangi bir hastalık değildir, varoluştur. Günlük hayatımızda defalarca buna maruz bırakılıyoruz. Ben bu konuda güçlendim, bazı şeyleri aştım diyebilirim. Ama pek çok insan ‘ben hastayım’ diyerek hayatı kendine zindan ediyor. Ki eşcinsellik 1993 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından hastalık sınıflandırmasından çıkarılıp, cinsel yönelimdir ibaresi konulmuştur. - Terapiyle cinsel yönelim değişebilir mi?
Terapiyle ya da herhangi bir ‘tedaviyle’ cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği değiştirilemez. Bu biraz da toplumsal kalıplara dayalı bir durum diyebilirim. Örneğin kız çocuklarına pembe, erkek çocuklarına mavi rengin ebeveynleri tarafından sunulması ve zorunluluk getirilmesi, ardından çocuğu bu renklerden vazgeçince ailelerin “acaba çocuğum eşcinsel mi?” telaşına düşmesi ve bunun tedaviyle düzeltilebilir bir şey olduğunu düşünmeleri korkunç bence. Renkleri bile kalıbına, cinsiyetine göre ayırdığımız Dünya’da bunların olması olağan elbet… - LGBTİ+ hakları nelerdir ve daha çok hangi haklarınız risk altında?
LGBTİ+ hakları insan haklarıdır. Özellikle insan hakları derken boşa bir söylem ya da biri slogan durumu değil bu, gerçekten öyle. Çünkü en temelden, insani yaşam haklarımız ellerimizden alınıyor. İşe alınmıyoruz pek çoğumuz, akran zorbalığı, aile ve toplum baskısı, okula gidemiyoruz gitsek de akran zorbalığının dayattığı baskılardan geleceğimizden, verdiğimiz emekten vazgeçiyoruz. - Sana sorulmasını istemediğin sorular neler? Hangi soruları sıkça duyuyorsun?
Bana sorulmasını istemediğim sorular; Kendini ne zaman fark ettin, biri bir şey mi yaptı, kestirdin mi, neden böylesin, hep böyle mi olacaksın? tarzında saçma sapan ve beni direkt hedefleyen sorulardır. Bunlardan hiç hoşlanmıyorum. - Toplumda daha çok kadın bireyler destekçiniz oluyor, bunun nedeni sence nedir?
Toplumda kadınların bizlere daha çok destek vermesinin ya da öyle gözükmesinin pek çok sebebi vardır. Örneğin kadınlar da tırnak içinde belirtmeliyim ki “ikinci sınıf” muamele görürken biz de aynısını görmekteyiz. Başka nedenlerden biri ise, insanlarım kafasında oluşturduğu, yücelttiği “erkeklik” algısından kaynaklanıyor. Her şeyin rollere, kalıplara, cinsiyetlere, alt-üst kimliklere bölündüğü bir toplum sağlıklı bireyler yetiştiremez. Sağlıklı bir toplum olamaz. Kalıpları, yargıları, öteki algısını yıkın, tanışın ve barışın.
- Biseksüel Kadın
- Kendini ilk nasıl keşfettin, kendini kabul etme sürecin nasıl geçti?
Kendimi ilk 19 yaşımda ve 1,5 yıllık düzenli bir heteroseksüel ilişkim esnasında keşfettim.14 yaşımdan beri yurtlarda kalıyordum ama ilk kez bu dönem içinde kendimi farklı hissediyordum. Bir kız vardı, aşırı derecede ilgimi çekiyordu ve beğeniyordum. Sonra birden sürekli bu kızla karşılaşmak için kızın olduğu yerlere gitmeye başladığımı, onu görünce heyecanlandığımı hatta kendimi ona beğendirmeye çalıştığımı fark ettim. Nasıl bir erkekten hoşlanıyorsam ve içimde kelebekler uçuyorsa bu kıza karşı da bir erkeğe hissettiğim duyguları hissettiğimi fark ettim. Bunları fark edene kadar ayaklarım mutluluktan yere değmiyordu. Ama ne yaptığımın ne hissettiğimin farkına varmak benim için
uçaktan paraşütsüz atlamak kadar sert ve yıkıcı oldu. – Ailenden ve çevrenden nasıl bir tepki aldın? Ailemden bir tepki almadım çünkü henüz ailemden kimseye yönelimimden bahsetmedim. Ama alabileceğim tepkileri biliyorum. Her ne kadar onlar beni tanımıyor olsalar de ben onları çok iyi tanıyorum. Öğrenseler ilk olarak dini kuralları öne sürecekler daha sonra hasta olduğumu iddia Edecekler, en sonunda da bunu kimseye söylememeyi tercih edip beni acilen ve zorla evlendirmeye kalkacaklar. Tabii ki bende kabul etmeyeceğim için ölümle sonuçlanacak bir hikâye çıkardı ortaya herhalde. Şiddet mi? Vücuda gelen darbelerden daha çok ruhuma yapılan saldırılar ağrıma giderdi.
Kendimi kendi elimle öldürmek gibi bir şey aileme yönelimimden bahsetmek. O yüzden ömrümün ya da onların ömrünün sonuna dek gizli kalmayı tercih ediyorum. - İş ve okul hayatında cinsel kimliğinden dolayı sıkıntı yaşadığın oldu mu? Bunlarla nasıl başa çıktın?
Sosyal hayatımda yönelimim yüzünden sorunlar yaşadım. Tabii ki alnımda ‘Ben biseksüelim’ Yazmıyor. Neticesinde bunu kendileriyle paylaştığım insanların boşboğazlıkları ya da had bilmezlikleri yüzünden yaşadım. Özellikle okuduğum bölüm tamamen LGBT+ reddediyor. Kendi gölgemden korktuğum için güneşe çıkmamaya benziyor benimki. Hayatıma devam edebilmek ve ekonomik özgürlüğümü elde edebilmek için şu an bunu yapmam gerekiyor. Yani bu sorunlarla henüz başa çıkabilmiş değilim maalesef. Yaşadığım bazı sorunlardan örnek verecek olursak, yurtta oda arkadaşlarım yanımda kıyafetlerini değiştirmekten kaçınmaya başladılar. Bu sorunla açıkçası umursamayarak başa çıktım. Sonuçta benim yanımda soyunmalarını arzulamıyordum.
Kendi tercihlerine saygı duydum sadece. Yeri geldi tartışmalara da girdim çünkü sanıyorlar ki eşcinseller her gördükleri hemcinslerini arzuluyor, hatta hemcinslerimizi taciz edebileceğimizden bile korkuyorlar.
- Günlük hayatında cinsel yönelimini saklamak zorunda kalıyor musun?
Günlük hayatımda maalesef yönelimimi gizliyorum. Bu röportajımı bile gizli veriyor olmamdan anlaşılıyor olsa gerek.
- Hangi alanlarda hak ihlalleri yaşıyorsun? Herhangi bir kurumda hizmet alırken ayrımcılığa uğruyor musun?
Gizli bir LGBT+ bireyi olduğum için henüz bir ihlal söz konusu olmadı yani en azından LGBT+ bireyi olduğum için buna özel bir ihlal yaşamadım. Ancak adaletin olmadığı yerde herkes en az bir kere hak ihlaline uğramıştır bence. Kendimden olmasa arkadaşlarımın sırf LGBT+ bireyi olduğu için uğradıkları hak ihlallerinden bahsedebilirim. Mesela iş bulamamak gibi ve bu çözülmesi gereken en temel sorun benim gözümde. Çünkü bireylerin kendi ayakları üzerinde durmayı bırakın, temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için bile paraya ihtiyaçları var. İşi olmayan LGBT+ bireyleri hayatlarına nasıl devam edecekler peki? Ya seks işçiliği ile ya hırsızlık ile ya da intihar ile çözüm bulanlarımız var maalesef.
Biseksüel Erkek
- Toplumda daha çok kadın bireyler destekçiniz oluyor, bunun nedeni sence nedir?
Buradaki sebebin, toplumda erkeğe biçilmiş rolden dolayı olduğunu düşünüyorum. - Son dönemlerde iktidar tarafından yapılan nefret söylemlerinin ve hedef gösterilmenin senin üzerinde nasıl bir etkisi oldu?
İktidarın söylemleri ayrıştırıcı ve direkt hedef göstericiydi. Toplumda homofobi artışına da sebep oldu. Bu hedef göstermelerden güç alan insanlar şiddet eğilimlerini daha rahat göstermeye başladılar. - Hangi alanlarda hak ihlalleri yaşıyorsun? Herhangi bir kurumda hizmet alırken ayrımcılığa uğruyor musun?
Ben gizli bir biseksüel olduğum için çok sorun yaşamıyorum ama LGBTİ+ bireylerinin yaşadığı sorunları hepimiz biliyoruz. Mesela sağlık hakkı. Trans bireylerin çok az hastanede kabul görmesi, hormon tedavilerin aksatılması gibi. Çalışma hakkımız yok. Çoğumuz çalışacak alan, iş bulamıyoruz. Bunlar dışında hiç konuşulmayan bir konu evlilik eşitliği. Bizler sevdiğimiz insanlarla evlenemiyoruz. - Sana sorulmasını istemediğin sorular neler? Hangi tanımlamalardan hoşlanmıyorsun?
Yüzde kaç biseksüelsin? gibi sorulardan hoşlanmıyorum. Yüzde yüz biseksüelim, bunun bir yüzdesi yok. Cinsel rolün nedir? Biseksüelsin ve kesin aldatırsın, biseksüelsin ve bence kararsızsın, biseksülsin ve bence kendini henüz keşfedemedin, biseksüelsin çünkü doyumsuzsun gibi söylemler beni rahatsız ediyor. - Bir LGBTİ+ bireyi olarak beklentilerin ve içerisinde bulunduğun şartlarda hayallerin neler?
Adil koşullarda yaşamak, hukuki haklarımıza sahip olmak, evlilik eşitliğine sahip olmak ve en önemlisi kendimi ifade etmek zorunda olmayacağım bir ortamda yaşayabilmek. - Cinsel yönelim bir tercih midir? Eşcinsel olduğunu ne zaman anladın?
Cinsel yönelim bir tercih değildir. Cinsel yönelimini erken keşfetmiş biri olarak, bilincimin oturduğu andan itibaren kadın ve erkeklere karşı bir ilgi duydum ve hep böyle hissettim. Ne porno ne erotiktir, eşcinsellik varoluşsal bir gerçektir. - Kendini ifade ederken en çok çekindiğin konular nelerdir?
Bİfobi. LGBTİ bireyler arasında bile ayrışabiliyorsunuz. Bir biseksüel güvenilmezdir, sadık değildir, aldatır gibi kavramlar beni rahatsız ediyor.
- Toplumda daha çok kadın bireyler destekçiniz oluyor, bunun nedeni sence nedir?
Toplumda kadınlar da bizler gibi eziliyor, haklarına ulaşmakta zorluk çekiyorlar. Bizlerin yaşadığı gibi psikolojik şiddete, fiziksel şiddete maruz kalıyorlar. Kadınlar da çoğu zaman bizler gibi ikinci sınıf insan muamelesine maruz kalıyorlar ve bence bu yüzden empati kuruyorlar, bizlere destek veriyorlar.