24 Şubat 2022 sabahı 3:30’du ve telefonumun çalma sesiyle uyandım. Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ilişkin uyarılarda bulunan sayısız istihbarat brifingleri sizi şu ana asla hazırlayamaz. Telefonda Başkan Zelenskyy’nin ciddi sesini duyunca, “Üzerimize bombalar yağıyor, tam bir işgal”, 2. Dünya Savaşı sonrası tüm güvenlik düzenlemesinin sonsuza dek değiştiğini biliyordum. AB’nin de bununla birlikte hızlı bir şekilde değişmesi gerekiyordu.
Birkaç saat içinde AB liderleri, AB’nin işgale tepkisini belirlemek amacıyla olağanüstü bir zirve için Brüksel’de bir araya geldi. Aramızda söze gerek yoktu. Gereken şey eylemdi. Bu, tarihte AB liderlerinin her birinin sonsuza kadar hatırlayacağı bir an. Bu Avrupa Konseyi toplantısında alınan kararlar, jeopolitik AB’nin doğuşunun sinyalini verdi.
Kremlin’in, AB’nin kolektif birliğini ve Ukrayna’nın kendi topraklarını savunma kararlılığını hafife alarak Ukrayna’ya karşı 3 günlük kolay bir savaşı yanlış hesaplaması, liderliğinin kalbindeki yanılgıyı gösteriyor. Kremlin’in ne halkının refahı, ne ülkesinin refahı, ne de bölgedeki barış umurunda değil. Buna karşılık Ukrayna ve halkı direndi, ele geçirilen toprakları geri aldı, Rus donanmasını Karadeniz’den itti ve Rus kuvvetlerine ağır kayıplar verdirdi.
Savaşın başlamasından iki yıl sonra, Rusya’nın on yıl önce Kırım’da durmadığı gibi, Rusya’nın da Ukrayna’da durmayacağı artık açık. Rusya istikrarsızlaştırma taktiklerini Moldova’da, Gürcistan’da, Güney Kafkasya’da, Batı Balkanlar’da ve hatta Afrika kıtasının daha uzak yerlerinde sürdürüyor.
Rusya, Avrupa kıtamıza ve küresel güvenliğe yönelik ciddi bir askeri tehdittir. Eğer AB’nin tepkisini doğru almazsak ve Ukrayna’ya Rusya’yı durduracak kadar destek vermezsek sırada biz varız.
Bu nedenle savunmaya hazır olmalı ve “savaş ekonomisi” moduna geçmeliyiz. Kendi güvenliğimizin sorumluluğunu almanın zamanı geldi. Artık başkalarına güvenemeyiz veya ABD ya da başka yerlerdeki seçim döngülerinin insafına kalamayız.
Demokratik dünyayı savunma yeteneğimizi hem Ukrayna hem de Avrupa adına güçlendirmeliyiz. Daha güçlü bir Avrupa aynı zamanda daha güçlü bir NATO ittifakına da katkıda bulunacak ve kolektif savunmamızı güçlendirecektir.
Ne kadar ilerlediğimiz konusunda gurur duysak da, yapabileceğimiz ve yapmamız gereken daha çok şey var.
Savaşın başlamasından iki gün sonra yaptığı telefon görüşmesinde Başkan Zelensky, AB’ye silah göndermesi yönünde çağrıda bulundu. Yüksek Temsilci Borrell ile birlikte Ukrayna’ya öldürücü silahların ulaştırılması için AB liderleriyle birlikte çalıştık. Bu Birliğimiz tarihinde bir ilkti. Daha o hafta sonu Ukrayna’ya ilk silahlar ulaşıyordu.
Avrupa’nın Ukrayna’ya ve halkına olan bağlılığı o tarihten bu yana her Avrupa Konseyi toplantısında sarsılmaz bir şekilde dile getirildi.
Askeri cephede de adım attık. Avrupa’nın savunma sanayii, savaşın başlangıcından bu yana üretim kapasitesini %50 artırdı ve önümüzdeki yılın sonuna kadar Avrupa’nın mühimmat üretimini ikiye katlayarak yılda 2 milyon merminin üzerine çıkaracağız.
Bu arada kıtamızın dört bir yanında, Avrupa’daki Kremlin propagandası vatandaşlarımızı Ukrayna’daki savaşın bizi ilgilendirmediğine, bütçelerimizi tükettiğine ve bizi böldüğüne ikna etmeye çalışıyor. Bunlar apaçık yalanlardır. Ukrayna’ya yardım etmek ve Avrupa savunmamızı güçlendirmek için daha fazlasını yapmalıyız. Sadece diplomasinin dilini değil, gücün dilini de konuşabilmemiz gerekiyor.
Rusya’nın bu yıl GSYİH’nın yüzde 6’sını savunmaya harcayacağı bildirilirken, AB hâlâ ortalama olarak NATO’nun GSYİH’nın yüzde 2’si hedefinden daha az harcıyor.
Avrupa onlarca yıldır güvenliğimize ve savunmamıza yeterince yatırım yapmadı. Bugün İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük güvenlik sorunuyla karşı karşıyayız, bu nedenle savunma hazırlığımızı geliştirmeliyiz. Bu, düşüncemizde stratejik güvenlik zihniyetine doğru radikal ve geri dönüşü olmayan bir değişime yol açacak.
Ukrayna’ya öncelik vermeli ve daha fazla, daha akıllı ve daha az parçalı bir şekilde harcama yapmalıyız.
Ukrayna’yı destekliyoruz
Savunma kapasitemizi güçlendirirken Ukrayna’nın savaş alanında ihtiyacı olanı almasını sağlamalıyız. Ukraynalı askerlerin gökyüzünü kontrol etmek için acilen mermi ve füzelere ve hava savunma sistemlerine ihtiyacı var.
Avrupa bütçesini Ukrayna’ya askeri teçhizat satın almak için kullanmalıyız ve Rusya’nın hareketsiz varlıklarından elde edilen beklenmedik karları Ukrayna’ya silah satın almak için kullanalım.
Birlikte daha fazlasını satın alın
2030 yılına kadar Avrupa sanayisinden aldığımızı iki katına çıkarmayı hedeflemeliyiz. Bu, şirketlerimize daha öngörülebilirlik kazandıracak. Çok yıllı sözleşmeler aynı zamanda onları üretim kapasitelerini artırmaya teşvik edecek. Bu, savunma sanayimizi güçlendirecek, savunma hazırlığını artıracak ve aynı zamanda AB çapında istihdam ve büyüme yaratacaktır.
Finansmana erişimi kolaylaştırın
Savunma yatırımları pahalı ama bunlar olmadan savunma üretimimizi artıramayız. Sektörün hem kamu hem de özel finansmana daha kolay ulaşabilmesinin yollarını kolaylaştırmalıyız. Malzeme satın almak veya endüstrimize yatırım yapmak için para toplamak amacıyla Avrupa savunma tahvilleri ihraç etmek aynı zamanda teknolojik, yenilikçilik ve endüstriyel tabanımızı güçlendirmenin güçlü bir yolu olabilir.
Ayrıca, Avrupa Yatırım Bankası’nın yetki alanını genişletmeyi düşünmeli ve borç verme politikasını, Avrupa savunma sanayimizi desteklemek için daha fazlasını yapmamıza olanak tanıyacak şekilde (yani çift kullanımlı malların tanımını değiştirerek) uyarlamalıyız.
AB liderleri, bu önemli Avrupa Konseyi toplantısından iki yıl sonra bir kez daha Brüksel’de bir araya geliyor. Küresel tarihin bu kritik anında Avrupa savunmaya hazır olmalı ve tehdidin aciliyetine karşılık vermelidir. Bu mücadele, insanlarımızı, işletmelerimizi ve hükümetlerimizi Avrupa kıtasında yeni bir güvenlik ve savunma ruhuna doğru bir araya getirecek güçlü bir liderlik gerektiriyor.
Barış istiyorsak savaşa hazırlanmalıyız.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel