Öncelikle Wagner’i
kısaca anlatmak gerekirse; Wagner özel bir Askeri Şirkettir. Bir Rus paramiliter örgütüdür. Resmi kuruluşu 2014 yılı olsa da bu tarihin yanıltıcı olduğunu, aslında kuruluşunun çok daha eski olduğunu düşünüyorum.
Kuruluş amacı, Rusya’nın askeri olarak yapamadığı tüm kirli işleri Wagner üzerinden yapmaktır. Rusya uzun bir süre Wagner’le olan ilişkisini doğrudan inkar etti. Ancak Ukrayna savaşı ile bir çok insan bu paramiliter yapıyı öğrenmiş oldu. Oysa Wagner Ukrayna’da ki Donbas Savaşı sırasında öne çıktı ve tarihler 2014 yılını gösteriyordu. Hiçbir yapının bir anda ortaya çıkmayacağını biliyoruz. Özellikle Wagner gibi bir yapıdan bahsediyorsak bu yapının bir anda ortaya çıkması imkansız.
Suriye , Libya , Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki iç savaşlar dahil olmak üzere, oradaki savaşların tümünde bu güçler yer aldı. Bu paramiliter yapıya, Rusya tarafından her zaman silah, para ve çeşitli teçhizat sağlandı. Ancak Rusya bu yapıyı hep inkar etti.
Devletler, kendilerinin doğrudan yapmak istemediği ya da yapamadığı bir çok şeyi bu yapılara yaptırır. Kısacası bütün kirli işlerde kullanmak için ideal bir kuruluş Wagner…
Libya iç savaşında Wagner etkili bir rol oynadı ama bir çok insan bunu bilmiyor. Aynı Wagner Afrika da önemli işlere imza attı. Yani bu yapı Rusya Devletine sürekli alan açan bir yapı.
Dolayısı ile Amerika’yı son dönemde en çok rahatsız eden örgüt olduğu su götürmez bir gerçek.
Son görevleri de Ukrayna’da Bahmut şehrinde oldu. Bu yapıyı asla hafife almayın. Ukrayna ordusunu dümdüz ettiler. Düşünün bir düzenli orduyu yendiler. Ukrayna ordusu Batıdan her türlü hafif ve ağır silahı almasına rağmen aynı zamanda istihbarat ve uydu bilgisine rağmen kara savaşında Wagner’e yenilmiştir. Bu Ukrayna için büyük bir utançtır. İçlerinde eski askerler var ve bunlar gerçekten çok deneyimliler. Kendilerine katılan her bir askeri yetiştirip en deneyimli mangalarda ki askerlerin yanında savaşa sürüyorlar. Son dönemlerde hapishanedeki mahkumları evet yanlış okumadınız hapishanede ki mahkumları bünyelerine dahil ettiler. Tüm bunlara rağmen savaş sahasında bu askerlerin gösteremediği başarıyı Wagner grubu gösterdi. Gerçek anlamda deneyimli savaşcılardan oluşan bir ekip ve yeni katılanlarıda sürece hızlıca dahil edebilme yeteneğine sahipler. Eğitmenleri var ki askeri bilgisi olanlar bunun kolay bir iş olmadığını çok iyi bilir.
Şimdi yine çok merak edilen bir konuya değineceğim. Şoygu, Valeri Gerasimov ve Yevgeniy Prigojin arasındaki gerilimin nedeni nedir?
2018 yılında Rusya Savunma Bakanlığı Wagner ile Suriye’de Amerika’nın kontrol ettiği petrol ve doğalgaz noktalarının ele geçirilmesi için aylarca planlar yaptı. Bu operasyonun sözde tüm detayları konuşuldu ve hesaplandı. Operasyon için düğmeye basıldı ve Wagner kuvvetleri harekete geçti. ABD ve RUSYA arasında bir temas hattı var. Operasyon başlayınca Amerika tarafı doğrudan Rusya ile temasa geçti ve Rusya Savunma Bakanlığı Wagner güçlerinin bizimle bir bağlantısı yoktur diyerek Wagner’i ve Prigojin’i ortada bıraktı. Bunun üzerine Amerika Birleşik Devleti savaş uçakları ile Wagner güçlerine karşı çok yoğun bir hava saldırısına başladı. Wagner güçleri çok ağır kayıplar verdiler. Bilinen yaklaşık 200 e yakın deneyimli Wagner askeri hayatını kaybetti. Rusya bütün bu olanlara rağmen 2018 yılında Wagner’in varlığını kabul etmedi. Düşünebiliyor musunuz? Tüm bunlar göz önünde yaşanırken, ne olursa olsun bu yapıyı inkar etmeye devam etti. Bunun üzerine Prigojin acil bir görüşme talep etti fakat Şoygu bu görüşmeyi kabul etmedi. Aylarca yapılan bir planda sizce daha ilk hava saldırısında başarısızlığa uğrayan bir operasyon hesaplanmamış olabilir mi? Hiç askeri bilgisi olmayan biri bile bunu hesaplar… Amerika’nın elinde olan bir bölgeye operasyon yapacaksın ve saldırı ihtimalinin öncesini ve sonrasını hesaplamayacaksın! Şoygu ve Gerasimov bu kadar aptal adamlar değil. Kimse bunu bana anlatamaz. Peki hesap neydi o zaman?
Wagner 2018 yılından sonra nerelerde etki gösterdi? Gelecek yazıda onları da konuşalım.